Na początek niedługi zarys historyczny. Jeśli wierzyć legendom – notariat nad Wisłą miał pojawić się w dwunastym stuleciu, co mają potwierdzać nadania królewskie z epoki Bolesława Krzywoustego. Mamy za to pewność co do wydarzenia, kiedy to papież Marcin IV podjął decyzję upełnomacniającą arcybiskupa gnieźnieńskiego Jakuba II Świnkę do powołania dwóch notariuszy publicznych.
Najstarszy rozpowszechniony polski dokument notarialny pochodzi z roku 1287 i został wykonany przez notariusza Budzisława, pracującego w kancelarii arcybiskupiej. Następne dokumenty pojawiały się ustawicznie po 1309 r. Notariat polski rozwijał się szczególnie w XIV wieku, kiedy to Polska prowadziła z Zakonem Krzyżackim procesy wymagające rzetelnych dokumentów i pozostałych zaświadczeń notarialnych. W tym samym okresie obowiązywały już statuty synodalne, normujące zakres prac notariuszy.
Na przestrzeni wieków notariat znacząco się rozwinął, a bardzo ważną rolę odgrywał również w czasie zaborów, czyli na przestrzeni niemal 124 lat, gdy nie istniało państwo polskie – notariusz był wówczas osobą zaufania publicznego, poprzez kojarzenie go z polską tradycją ziemiańską i kulturą kupiectwa.
Odkąd Polska wróciła na mapy świata, minęło 15 lat zanim zakodowano Polskie prawo o notariacie. Zaczęto je stosować w kolejnym roku, lecz II wojna światowa oraz czasy próby odbudowy po wojnie sprawnie przeszkadzały w jego dobrym rozwoju. Za czasów PRL, notariusze byli urzędnikami państwowymi, którym stale przybywało obowiązków, na przykład uzupełnianie ksiąg wieczystych od 1964 roku.
Wszystko zmieniło się 14 lutego 1991 roku, w momencie, w którym polski Sejm RP podjął ustawę – Prawo o notariacie.
Ustawa określa:
zasady powoływania i odwoływania notariuszy
prawa i obowiązki notariuszy
strukturę organizacyjną i kompetencje samorządu notarialnego
zasady nadzoru nad notariatem
zasady odpowiedzialności notariuszy za szkody
zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej notariuszy
przepisy o aplikantach i asesorach notarialnych
zasady dokonywania czynności notarialnych
zasady sporządzania aktu notarialnego i aktów poświadczenia dziedziczenia
zasady poświadczania dokumentów notarialnych
zasady sporządzania wypisów, wyciągów i odpisów aktów notarialnych.
Niejednokrotnie aktualizowana ustawa – ostatnio w 2016 roku – obejmuje pracowników kancelarii notarialnych, których obecnie w Polsce mamy ok. 2 tysięcy.
Zaprawiony w bojach notariusz idzie ramię w ramię ze skodyfikowanym prawem, ale po pierwsze, troszczy się o najwyższe dobro Zleceniodawców.
Notariusz stał się funkcjonariuszem publicznym, którego priorytetowym zadaniem będzie dążenie do zabezpieczenia interesów prawnych osoby bądź podmiotu, który go zatrudnia i właśnie dlatego podczas realizacji powierzonego zadania musi wykazać się szczególną sumiennością i precyzją. Zatrudniony w kancelarii notarialnej to też podmiot, któremu Kontrahenci przekazują ich tajemnice i problemy i co za tym idzie jedną z pożądanych cech, którą powinna zapewniać dobra kancelaria notarialna jest pełna dyskrecja.
Dla niektórych będzie to oczywiste, lecz opłaca się upewnić, czy pracownik kancelarii notarialnej, któremu zamierzamy powierzyć istotne dla Was kwestie, ma systematycznie pomnażaną, branżową wiedzę. Upewnijmy się też, czy kancelaria notarialna gwarantuje Wam bezpieczeństwo wszystkich kwestii związanych z transakcją. Pożądanym byłoby, aby była ona wyposażona w depozyt notarialny, w którym bez stresu zdeponujemy istotne dokumenty, gotówkę oraz papiery wartościowe.
Odpowiemy teraz na jedno z kluczowych pytań. Jakie czynności notarialne winny być wykonywane w dobrej kancelarii notarialnej?
– Tworzenie aktów notarialnych
– Redakcja tekstów prawniczych
– Spisywanie protokołów
– Sporządzanie aktów dziedziczenia i testamentów
– Sporządzanie poświadczeń, protestów i odpisów
– Doręczanie oświadczeń
Bardzo często natrafiamy na to pytanie – które dokumenty będą niezbędne i jak przebiegać będzie sprawa zakupu mieszkania z wykorzystaniem kancelarii notarialnej. Nie mamy tutaj specjalnie wyjścia, gdyż przeniesienie własności nieruchomości bez przypilnowania formy aktu notarialnego nie będzie miało racji bytu.
Stanowczo więcej istotnych zaświadczeń powinien do notariusza dostarczyć ten, kto ową nieruchomość sprzedaje. Jeśli chodzi o nabywcę, będzie to dość niedługa lista, na której znajdują się pieniądze, dokument potwierdzający tożsamość, NIP i czasem również poświadczenia z banku, dokumentujące wysokość kredytu, jaki wzięliśmy, aby zrealizować nasze marzenia o zakupie nieruchomości.
Jeśli chodzi o zbywcę – jest tego relatywnie dużo, a zatem najlepszym wyjściem będzie po prostu przepytanie notariusza. Wyjaśnienie Wam, jakie dokumenty powinniście dostarczyć powinno być jedną z pierwszych rzeczy, jakie zrobi. Do najważniejszych dokumentów zaliczamy: aktualny odpis księgi wieczystej, zaświadczenie o oznaczeniu budynku numerem porządkowym oraz zaświadczenie o samodzielności lokali;
Notariusz musi sporządzić akty i dokumenty w taki sposób, żeby były one jasne i zrozumiałe dla analizowanych podmiotów. Przypilnowanie, by wszystkie dane dotyczące tożsamości i wiarygodności były właściwe to rzecz oczywista.
Kancelaria notarialna, więcej informacji —> http://www.notariusze-torun.eu/